کد مطلب:19556 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

راه نجات از سوءظن به ديگران چيست ؟

در سوره حجرات آمده است : « اجتنبوا كثيراً من الظن ان بعض الظن اثم ؛ از بسياري گمانها پرهيز كنيد ؛ زيرا بعضي از گمانها گناه هستند » .
{P - سوره حجرات ، آيه 12 . P}
از آيه هدايت گر قرآن فهميده مي شود كه گمانه زني اشكالي ندارد ؛ زيرا انسان در باره همه چيز به علم و يقين نمي رسد ؛ اما اينكه چگونه دچار سوءظن نشويم ، بايد به اين باور برسيم كه دل ما ظرف است و مظروفي در او جاي مي گيرد اگر قلب متوجه ذكر خدا و مايل به خوبيها باشد ، راههاي شيطان و ايادي او بسته شده ، سپاهيان حق داخل مي شوند ؛ اما اگر هر انديشه اي در قلب راه يافت ، كم كم فضاي قلب را تصرف مي كند و قلب تبديل به جايگاهي از نيات و قضاوتهاي بد نسبت به ديگران مي شود . اسلام راهكاريهايي براي درمان اين خلق بد مطرح كرده است .
1 . اصل اولي ، برائت افراد است ، تا آنكه چيزي درباره آنها اثبات شود .
2 . بنابر حديث « ضع امر اخيك علي احسنه ؛ كار برادرت به بهترين وجه توجيه كن » ، بايد حركت ها و اعمال ديگران در حمل به صحت نمود .
3 . گاه قراين و شواهد به نحو شگفت آوري حاكي از همان چيزي است كه انسان خيال كند . در حالي كه ممكن است ، فكر انسان درست نباشد ؛ به همين خاطر در حديثي آمده است : « تا هفتاد بار ! كار برادر ديني خود را توجيه به خير و خوبي نما » . كه عدد هفتاد حاكي از مبالغه در دفعات است .
4 . صبر و شكيبايي و زمان دادن به گمان خويش ، باعث روشن شدن حقيقت امر است .
5 . تفكر درباره آثار بد و پشيماني هاي آينده ، بسيار سازنده است .
لازم به ذكر است در جامعه اي كه اغلب افراد آن نادرست هست ، نبايد بي گدار به آب زد و تحقيق و تأمل در ايجاد ارتباط امري لازم است .